Nội dung
I. VẬT LIỆU VẼ TRANH
1. Mặt vẽ (Support)
Gỗ là chính là chất liệu đầu tiên được các nghệ sỹ sử dụng tạo ra những tác phẩm mới. Bởi lẽ, trong thời kỳ đầu chất liệu gỗ được ưa chuộng và cho đến thời nay một số người vẫn còn yêu thích tranh sơn dầu trễn gỗ, vì những tác phẩm hội họa thường chủ yếu được dùng để vẽ tượng, trang trí đồ gỗ, điêu khắc và các vật dụng ngoài trời.
Bên cạnh đó, Vải canvas đang là chất liệu dần thay thế cho gỗ. Tranh sơn dầu bằng vải có giá thành thấp, dễ vận chuyển và có có thể vẽ được những bức tranh với khổ lớn hơn. Canvas từ thế kỷ 15 đã từ từ thay thế ván gỗ, và trở nên thông dụng trong kỹ thuật tranh sơn dầu, sơn nước (Acrylic).
Hiện nay, các mô hình kinh doanh cũng lựa chọn hình thức vẽ tranh sơn dầu lên tường để decor trang trí quán để thu hút khách hàng.
2. Sơn chống dầu (Primer)
Sơn chống dầu thông dụng gọi là Gesso. Phải sơn ít nhất ba lớp mới an toàn. Sơn chống dầu có hai công dụng:
– Không để dầu thấm vào sợi bố, sợi organic, vì chẳng bao lâu, bố thấm dầu sẽ bị mục.
– Trám những lỗ li ti của support và như thế dầu và những chất phụ pha sơn khác sẽ không bị hút quá nhiều làm mất bớt công dụng và đặc tính của sơn vẽ.
3. Sơn dầu (Oil Colour)
Chất (medium) dùng pha chế màu (pigment) của sơn dầu. Sơn càng đậm đặc pigment bao nhiêu màu càng rực rỡ bấy nhiêu, và thường đắt tiền hơn. Không quan trọng màu sơn của cùng một công ty hay nhiều công ty khác vì có một số màu dù đắt tiền nhưng không cho ra được màu sơn đẹp và độ bám màu lên mặt vẽ, vì độ pigment yếu quá, sơn lỏng quá khó dùng, nhất là khi vẽ impasto (vẽ những nét đường gồ ghề) trong lối vẽ alla prima (vẽ trên lớp sơn còn ướt). Nhưng người làm ra bức tranh biết phối màu thì sẽ tiết kiệm được chi phí cũng như làm ra bức tranh có màu sắc hài hòa.
II. NHỮNG LỐI VẼ SƠN DẦU:
Fat Over Lean (Béo trên gầy) có nghĩa là mình đang vẽ sơn dầu trên một cái base ít dầu hơn. Đây là nguyên tắc họa sỹ sơn dầu nào cũng phải tuân theo khi vẽ tranh để tránh những sai lầm căn bản có thể làm hỏng bức tranh khi sơn khô.
1. Vẽ trên sơn còn ướt (Alla prima)
Là khi người vẽ muốn hoàn thành một bức tranh trong cùng một lần vẽ, buộc lòng phải vẽ ngay khi trên sơn còn ướt, hay là ý đồ của người vẽ muốn lớp sơn mới có thể trộn với lớp sơn bên dưới tạo ra nhiều màu trung gian hay vì là pha màu trên khay. Kĩ thuật này đòi hỏi người vẽ phải có tay nghề cứng lâu năm, có số vốn về phân màu cao, hình dung ra được cái hồn của màu bức tranh.
Cách vẽ này là con đẻ của phái ấn tượng (impressionism). Alla prima – Bắt đầu là xong – không cho người ta cái cơ hội đi vào chi tiết. Nó cho người thưởng lãm cái ấn tượng về thị giác chứ không phải chỉ là đường nét và hình thể.
2. Vẽ trên sơn đã khô (Painting over dry paint)
Là cách vẽ theo từng lớp. Có nhiều người và tùy bức tranh không phù hợp với vẽ chồng màu, mà vẽ thẳng lên lớp sơn bảo vệ canvas (primer, xin coi lại phần trên) mầu trắng, mà phủ lên một lớp sơn mầu khác trước khi vẽ. Lớp sơn vẽ đầu tiên này thường gọi là sơn nền, hiểu là lớp sơn phủ lên toàn thể canvas. Dù là sơn nền hay sơn lót, theo cách “vẽ trên sơn đã khô”, thì dĩ nhiên phải để cho những lớp sơn này khô rồi mới vẽ lên.
III. QUY LUẬT CHUNG ĐỂ LÀM RA BỨC TRANH SƠN DẦU
1. Ánh sáng
Điều gì quan trọng nhất khi vẽ tranh? Đó là ánh sáng. Ánh sáng giúp ta nhìn sâu sự vật, cảnh vật. Chính ánh sáng giúp ta phân biệt được cái thân cây sù sì khác với mặt hồ phẳng lặng. Giũa vùng sáng (Highlight) và vùng tối (Shadow) luôn luôn có vùng có sắc độ trung gian (Halftone). Sắc độ trung gian này quan trọng vì nó thường chiếm phần lớn diện tích bức tranh và vì nó cân bằng được hai đầu. Cần nhận diện ra sắc độ này và phác họa nó trước tiên. Điều này giúp tránh vẽ bức tranh quá sáng hay quá tối. Khi vẽ xong mới nhận ra sai lầm này thì đã quá trễ.
2. Luật Phối cảnh
Đường chân trời là đường chính trong luật phối cảnh. Trong hình học phẳng ta thấy 2 đường song song không bao giờ cắt nhau. Trong phối cảnh thì các đường song song hội tụ tại đường chân trời (còn gọi là tầm mắt) là do tính chất vật lý của võng mạc mắt. Tạo ra được chiều sâu và cái hồn của bức tranh.
Kết bài
Từ bài viết trên cafepho.net đã đưa ra những kiến thức, là cơ sở để giúp ích cho bạn khi tìm hiểu đến bộ môn tranh sơn dầu. Đây là những thông tin rõ ràng, dễ hiểu, những thông tin chính cơ bản, từ vật liệu đến phương pháp, để giúp bạn dễ dàng tiếp cận đến tranh sơn dầu hơn.
Cafepho.net /Giáo dục
